มะขาม

ชื่อวิทยาศาสตร์

Tamarindus indica Linn.

ชื่อสามัญ
Tamarind
ชื่อท้องถิ่น
• ภาคกลาง เรียก มะขามไทย

• ภาคใต้ เรียก ขาม
• นครราชสีมา เรียก ตะลูบ
• กะเหรี่ยง – กาญจนบุรี เรียก ม่วงโคล้ง
• เขมร – สุรินทร์ เรียก อำเปียล
ลักษณะพันธุ์
มะขามเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางจนถึงขนาดใหญ่ แตกกิ่งก้านสาขามาก เปลือกต้นขรุขระและหนาสีน้ำตาลอ่อน ใบเป็นใบประกอบ ใบเล็กออกตามกิ่งก้านใบเป็นคู่ ใบย่อยเป็นรูปขอบขนาน ปลายใบและโคนใบมน ดอกออกเป็นช่อเล็กๆ ตามปลายกิ่ง หนึ่งช่อมี 10-15 ดอก ดอกย่อยขนาดเล็ก กลีบดอกสีเหลืองและมีจุดประสีแดงอยู่กลางดอก ผลเป็นฝักยาว รูปร่างยาวหรือโค้ง ยาว 3-20 ซม. ฝักอ่อนมีเปลือกสีเขียวอมเทา สีน้ำตาลเกรียม เนื้อในติดกับเปลือก เมื่อแก่ฝักเปลี่ยนเป็นเปลือกแข็งกรอบหักง่าย สีน้ำตาล เนื้อในกลายเป็นสีน้ำตาลหุ้มเมล็ด เนื้อมีรสเปรี้ยวและหวาน

การปลูก

มะขามขึ้นได้กับดินทุกชนิด เจริญเติบโตได้ดีในดินร่วน ในดินเหนียวทนแล้งได้ดี เหมาะที่จะปลูกในฤดูฝน ใช้กิ่งพันธุ์ปลูกโดยการขุดหลุมและใส่ปุ๋ยที่ก้นหลุมก่อน ดูแลรักษาเหมือนกับพืชทั่วไป นิยมขยายพันธุ์โดยการทาบกิ่ง ติดตาหรือต่อกิ่ง เพราะได้ผลเร็วและไม่ทำให้กลายพันธุ์

ตลาดผลไม้


1. ตลาดส่งออก 

เพิ่มขีดความสามารถส่งออก
มาตรการกีดกันทางการค้า
กฏระเบียบอาหารปลอดภัยของ UE
ระบบความปลอดภัยอาหารของคู่ค้า
ระบบความปลอดภัยอาหารของไทย
ตรวจสอบตลาดญี่ปุ่น
พิกัดผลไม้
รายชื่อ web กฏหมายอาหารของต่างประเทศ
web กฏหมายอาหารต่างประเทศ (ต่อ)
 hollister clothing

2. ตลาดภายในประเทศ
กองส่งเสริมระบบตลาด
ข้อมูลตลาด จ.ราชบุรี
ข้อมูลสำนักงานสถิติ
ตลาดกลางสินค้าเกษตร
ตลาดข้อตกลง
ตลาดผลไม้
ตลาดสินค้าเกษตรล่วงหน้า
เปิดสู่ตลาดเกษตรล่วงหน้า
ศูนย์กลางตลาดสินค้าเกษตร
ศูนย์รวบรวมผักและผลไม้เพื่อการส่งออก
สถิติราคาผลไม้ ตลาดสี่มุมเมือง ปี 2544 / 2545 / 2546 / 2547 / 2548 / 2549
สำมะโนเกษตร พืชยืนต้น ปี 2546
สำมะโนเกษตร ไม้ผลและสวนป่าปี 2546
ราคาตลาดสี่มุมเมืองสินค้าอัพเดทประจำวัน

3. ผลไม้ส่งออก
สถิติการส่งออกสินค้าหลัก
สรุปสถานการณ์นำเข้า-ส่งออกผลไม้ระหว่างไทย-จีน
มูลค่าส่งออกและนำเข้าสินค้าเกษตรกรรมทั้งหมด รายเดือน ปี 2543 - 2549
มูลค่าส่งออกและนำเข้าสินค้าเกษตรกรรมทั้งหมด รายเดือน ปี 2547 - 2548
4. ราคาผลไม้
ราคาปลีก 2548


สถิติราคาผลไม้สี่มุมเมืองปี 2544 / 2545 / 2546 / 2547 / 2548 / 2549
ข้อมูลเกษตร
ข่าวสินค้าเกษตร (กรมวิชาการเกษตร)
ราคาสินค้าเกษตร (กรมการค้าภายใน)
ราคาผัก-ผลไม้ตลาดไท
ราคาสินค้าเกษตรสำคัญที่เกษตรกรขายได้ที่ไร่นา ปี 2547
ดัชนีราคาสินค้าเกษตรกรที่เกษตรกรขายได้ประจำเดือน ตุลาคม 2550
ดัชนีราคาที่เกษตรกรขายได้ที่ไร่นา และดัชนีผลผลิตสินค้าเกษตรที่สำคัญ เดือนพฤศจิกายน 2550
5. มาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหาร
มาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหาร


6. งานวิจัย
การศึกษาความเป็นไปได้ของโครงการอุตสาหกรรมผัก ผลไม้อบกรอบ
7. งานวิเคราะห์
ผลไม้สด ผลไม้ของประเทศจีน / อุตสาหกรรมผลไม้ของประเทศไทย
8. ข้อมูลการเกษตร
สำนักบริการคอมพิวเตอร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
การปลูกมะขาม
ถิ่นกำเนิด / ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ / ลักษณะของฝัก
พันธุ์มะขาม / ดินปลูกมะขาม / การขยายพันธุ์ / การปลูกมะขาม
การเก็บเกี่ยว / ผลผลิต / การดูแลรักษาต้นมะขาม หลังฤดูการเก็บเกี่ยว
การดูแลรักษา :
การให้น้ำ / การกำจัดวัชชพืช / การใส่ปุ๋ย
โรคและแมลง :
โรคราแป้งของมะขาม / หนอนเจาะลำต้นและกิ่ง
หนอนเจาะฝัก / หนอนปลอก / หนอนบุ้ง /
เพลี้ยต่าง ๆ / ไร
กรมส่งเสริมการเกษตร ศูนย์ส่งเสริมและผึกอบรมการเกษตรแห่งชาติ
สำนักส่งเสริมและผึกอบรม มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสนนครปฐม

มะขาม

มะขาม
กลุ่มสื่อส่งเสริมการเกษตร ส่วนส่งเสริมและเผยแพร่ กรมวิชาการเกษตร
มะขาม
กรมส่งเสริมการเกษตร
มะขาม
ประเด็นเทคโนโลยีที่ควรถ่ายทอด มะขามหวาน / มะขามเปรี้ยว / มะขามเทศ
ฤดูกาลผลไม้ในประเทศไทย
มกราคม / กุมภาพันธ ์ / มีนาคม / เมษายน / พฤษภาคม / มิถุนายน
กรกฎาคม / สิงหาคม / กันยายน / ตุลาคม / พฤศจิกายน / ธันวาคม
9. แผนที่
แผนที่แสดงเนื้อที่เพาะปลูกผลไม้ในประเทศไทย ปี 2546
มะขาม
สถิติการปลูกผลไม้รายจังหวัด ปี 2546
มะขาม
แผนที่ทางภูมิศาสตร์
ปริมาณน้ำฝน / การชลประทาน / การคมนาคม / ลุ่มน้ำ
แผนที่ทางกายภาพ
แสดงเส้นทางคมนาคม
แผนที่แสดงปริมาณน้ำฝน เฉลี่ย 39 ปี ของประเทศไทย
แผนที่จำแนกเขตการใช้ประโยชน์ทรัพยากรและที่ดินป่าไม้ ในเขตป่าสงวนแห่งชาติ
แผนที่แสดงความสูงของพื้นที่
แผนที่แสดงพื้นที่เขตชลประทาน
แผนที่การใช้ที่ดินของประเทศไทย ปี 2537 จากข้อมูลดาวเทียม LANDSAT
แผนที่ลุ่มน้ำหลักในประเทศไทย
แผนที่แสดงชุดดินในประเทศไทย
แผนที่แสดงเขตการปกครองประเทศไทย

10. ประโยชน์ - สรรพคุณทางยา
เริมและงูสวัด เอาเปลือกมาฝนฝาละมีหม้อดินกับน้ำทาแผล
ลดความดัน นำดอกสดไม่จำกัดใช้แกงส้มหรือต้มกับปลาสลิดรับประทาน
ยาระบาย แก้อาการท้องผูก ใช้มะขามเปียกรสเปรี้ยว 10-20 ฝัก (หนัก 70-150 กรัม) จิ้มเกลือ รับประทาน แล้วดื่มน้ำตามมากๆ หรือต้มน้ำใส่เกลือเล็กน้อยดื่มเป็นน้ำมะขาม
ขับพยาธิไส้เดือน นำเอาเมล็ดแก่มาคั่วแล้วกะเทาะเปลือกออกเอา เนื้อในเมล็ดไปแช่ในน้ำเกลือจนนุ่มรับประทานครั้งละ 20-30 เม็ด
ขับเสมหะ ใช้เนื้อในฝักแก่หรือมะขามเปียกจิ้มเกลือรับประทานพอสมควร
ท้องเดิน รากมะขาม 1 กำมือ ต้มกับน้ำพอประมาณจนเดือด แล้วดื่ม 1 ถ้วยกาแฟจะบรรเทาอาการ
สมุนไพรไทย / สรรพคุณ 1 / สรรพคุณ 2
11. คุณค่าทางโภชนาการ
ยอดอ่อนและฝักอ่อนมีวิตามินเอมาก มะขามเปียกรสเปรี้ยว ทำให้ชุ่มคอ ลดความร้อนของร่างกายได้ดี เนื้อในฝักมะขามที่แก่จัด เรียกว่า “มะขามเปียก” ประกอบด้วยกรดอินทรีย์หลายตัว เช่น กรดทาร์ทาริค กรดซิตริค เป็นต้น ทำให้ออกฤทธิ์ระบายและลดความร้อนของร่างกายลงได้ดี แพทย์ไทยเชื่อว่ารสเปรี้ยวนี้จะกัดเสมหะให้ละลายได้ด้วย
12. คติความเชื่อ
ตามตำราพรหมชาติฉบับหลวง ถือว่ามะขามเป็นไม้มงคลชนิดหนึ่งที่ควรปลูกไว้ทางทิศตะวันตก (ประจิม) ของบ้านเพื่อ ป้องกันสิ่งไม่ดี ผีร้ายไม่ให้มากล้ำกลาย อีกทั้งต้นมะขามยังเป็นต้นไม้ที่มีชื่อเป็นมงคล นามถือเป็นเคล็ดว่าจะทำให้มีแต่คนเกรงขาม
13. อาหารที่มีมะขามเป็นส่วนประกอบ
แกงมัสมั่นเนื้อ / ผัดไทย